PLAKAT U BOJI

31 March 2010 | logo dizajn

Upočetku je otisak bio ili ,,pun boje” ili ,,bez boje”. Tonovi i gradacije između ova dva ekstrema bili su nedostižni, sem pomaganja rasterom i šrafiranjem. Štampan gotovo bez izuzetka u samo jednoj (crnoj) boji i proizveden na mašinama koje su se veoma malo izmenile od vremena Kakstona, plakat sa slikom se sporo probijao. Tek 1871, kad se pojavio plakat Frederika Vokera (Frederick Walker) za Ženu u belom (The Woman in White), drvorez je konačno prevagnuo nad slovlma.

Žena u belom je označila početak nove ere u istoriji plakata, ali je u izvesnom smislu takođe predstavljala i kraj jedne ere. Razvoj reljefne štampe u ,,polutonovima” (nasuprot punim crnim i belim tonoviina drvoreza) bio je prilično spor. Smatralo se da je utisak tonske gradacije zavisio od relativne gustine ,,granulaciJE” slike. Crne tačkice gusto zbijene na maloj površini čine se crnije nego iste tačkice na većoj površini. U reljefnoj štampi, ovaj problem je imao da ostane nerešen sve dok pred kraj 20 veka dok nije došlo do razvoja fotografske tehnike i tehnologije ,,polutonova”. Tek tada je polutonska tačkica (koja je 1970-tih godina još uvek bila osnovni prncip reprodukcije polutonova) omogućila gradacije od jedne do druge nijanse.

Međutim, postoji jedna potpuno drugačija tehnologija, koja datira čak iz prethodnog veka, a koja je bila veoma mnogo korišćena kao umetnički medijum, u kojoj su efekti gradacije uvek bili mogući. Litografija, koju je pronašao Alojz Senefelder (Alois Senefelder) 1798. godine, bilo je suđeno da odigra vodeću ulogu u usponu plakata. Ovde je efekat granulacije postizan teksturom kamena na kome je pravljen originalan crtež. Nasuprot ,,reljefnim” ili ,,izdubljenim” tehnika štampe, u kojima se efekat postiže pomoću dvaju različitih visina ili nivoa štamparske ploče prilikom prenošenja boje na hartiju, litografija se koristi sposobnošću masti da ne pirima vodu. Slika, urađena pomoću pera koje sadrži mast, ucrtava se direktno na površinu kamena. Zatim se kamen ovlaži vodom i premaže valjkom s bojom. Površine ovlažene vodom ne primaju boju (koja je masna), a površine iscrtane masnim perom primaju boju. Na taj način crtež na kamenu bude impregniran bojom i može se koristiti kao ,,matrica” za prenošenje slike na hartiju kontaktom.

Pin It

Comments are closed.